პნევმონია ბავშვებში: როგორ ამოვიცნოთ სიმპტომები და როგორ მოვიქცეთ
(განახლებულია 21:47 06.01.2021)
პნევმონია მწვავე რესპირატორული დაავადებაა, რომელიც ფილტვებს აზიანებს. როგორ ამოვიცნოთ დაავადების ნიშნები ბავშვებში და როგორ ვუმკურნალოთ მას — მოგვითხრობენ გამოცდილი სპეციალისტები.პნევმონიის სიმპტომები
პნევმონია არის ქვედა სასუნთქი გზების მწვავე რესპირატორული დაავადება, რომელსაც ფილტვების ანთებასაც უწოდებენ. არასრულწლოვნებში იმუნიტეტი ჯერ კიდევ არ არის საკმარისად განვითარებული და ეს პათოლოგია შეიძლება განსაკუთრებით საშიში 5 წლამდე ასაკის პატარებისთვის იყოს.
ბავშვებში პნევმონიის ყველაზე დამახასიათებელი სიმპტომებია:
- ტემპერატურის 39°-მდე მომატება;
- ფილტვებში ხიხინი;
- კანის საფარველის სიფერმკრთალე;
- ქოშინი (დისპნოე);
- უფროსი ასაკის ბავშვმა შეიძლება ნახველი ამოიღოს, რომელსაც ზოგჯერ „ჟანგიანი“ ელფერი აქვს;
- ოფლიანობა;
- ბავშვებში პნევმონიის დროს სიმპტომებს ემატება ინტოქსიკაციის ნიშნები: სისუსტე, მოთენთილობა, აპათია, მადის უქონლობა, თავის ტკივილი, გულისრევა.
photo: courtesy of Nino Chkheidze
მძიმე შემთხვევებში ბავშვებში პნევმონიის ნიშნებში ერთვება ხველა, რომელსაც გულ-მკერდის არეში მტკივნეული შეგრძნებები ახლავს.
ზოგჯერ სიმპტომები შეიძლება არც ისე მკვეთრი იყოს — სუბფებრილური ტემპერატურა და მსუბუქი ხველა. ჩვილები უარს ამბობენ ძუძუზე ან რძის შემცვლელ ნარევებზე, ემართებათ დიარეა, ხშირად წამოაქაფებთ ხოლმე.
ირღვევა დღის რეჟიმი — ბავშვს ან მუდმივად სძინავს, ან, პირიქით, უარს ამბობს ძილზე, ჭირვეულობს.
დასახელდა კორონავირუსის ყველაზე ადრეული სიმპტომები ბავშვებში>>
სიმპტომების გამოვლენის შემთხვევაში საჭიროა მიმართოთ კლინიკას, ხოლო თუ სხეულის ტემპერატურა მაღალია, ექიმი სახლში გამოიძახეთ. ბავშვებში პნევმონიის ზუსტი ნიშნები მხოლოდ ექიმმა შეიძლება ამოიცნოს, ვინაიდან დაავადება შეიძლება „შეინიღბოს“ როგორც „ჩვეულებრივი“ გრიპი ან სურდო.
სპეციალისტი გადაწყვეტს, შესაძლებელია თუ არა პნევმონიის სახლში მკურნალობა, ან საჭიროა თუ არა ბავშვის საავადმყოფოში მოთავსება. ჰოსპიტალიზაცია აუცილებელია შემდეგი ჩვენებებისას:
- ერთ წლამდე ასაკი;
- პათოლოგიის მძიმე ფორმა;
- გართულებები;
- ფილტვის დიდი უბნის დაზიანება.
პნევმონიის მიზეზები და აღმძვრელები
გამოიყოფა პნევმონიის ორ ტიპი. პირველადი — გამოწვეულია მიკროორგანიზმებთან ან აღმძვრელ ვირუსთან პირდაპირი კონტაქტით. მეორეული — ვითარდება ამა თუ იმ თანდაყოლილი და ქრონიკული დაავადებების ფონზე: ბრონქების პათოლოგიის, გულ-მკერდის დეფორმაციებისა და ა.შ.
ბავშვში პნევმონიის სიმპტომების საბოლოო დიაგნოზი მხოლოდ ფილტვების რენტგენოგრაფიის საშუალებით დგინდება. სისხლის საერთო ანალიზი განსაზღვრავს აღმძვრელის ტიპს — ვირუსია ეს თუ ბაქტერია.
ბაქტერიული პნევმონიის დროს ექიმი ანტიბიოტიკებს ნიშნავს. თუ კონკრეტული პრეპარატი 2-3 დღის განმავლობაში არ იმოქმედებს (ანუ სიმპტომები არ მსუბუქდება, სხეულის ტემპერატურა არ იკლებს), ის შეიძლება შეიცვალოს სხვა ანტიბიოტიკით. მაგრამ თითოეულ კონკრეტულ შემთხვევაში ეს ინდივიდუალურად წყდება. ანტიბიოტიკოთერაპიის კურსი ჩვეულებრივ 7-დან 10 დღემდე გრძელდება.
შეიძლება თუ არა მაღალი ტემპერატურის დროს ბავშვის ცივი წყლით დაზელა: პედიატრის რჩევები>>
ვირუსული პნევმონია სიმპტომების მსუბუქი გამოვლინებით ხასიათდება. მისი გამომწვევებია: გრიპის, პარაგრიპის ვირუსები, ადენოვირუსები, რინოვირუსები, წითელასა და ჩუტყვავილას ვირუსები.
მაღალი ტემპერატურის შესამცირებლად ინიშნება სიცხის დამწევი პრეპარატები, ნახველის გასაჯირჯვებლად და ადვილად გამოსაყოფად — ამოსახველებელი და მუკოლიზური საშუალებები, რომლებიც ბრონქებს დაგროვილი ლორწოსგან გასუფთავებაში ეხმარება. ფილტვების ანთების დროს ადამიანი ბევრს ოფლიანობს, ამიტომ საჭიროა სითხის დანაკარგი დიდი რაოდენობის სასმელით შეივსოს.
როგორც პედიატრი პულმონოლოგი მარია მასლოვა ამბობს, პნევმონიის დროს ბავშვი მუდმივად არ უნდა იწვეს.
„ეს აუარესებს ფილტვების „ვენტილაციას“. გამოჯანმრთელების ეტაპზე შესაძლებელია სეირნობაც. პნევმონია არის დაავადება, რომელიც ჰაერწვეთოვანი გზით გადადის, საგნებიდან ინფიცირება ძალზე რთულია. შესაბამისად, საჭიროა პაციენტის იზოლაცია, ვენტილაცია, ულტრაიისფერი რეცირკულატორ–დასხივების გამოყენება“ — განმარტავს პედიატრი.
პნევმონიის გართულებები
ექიმთან არადროულად მისვლა ან არასწორად დადგენილი მკურნალობის კურსი გართულებებს იწვევს. მათ შორისაა: პლევრიტი — ფილტვებში სითხის დაგროვება; ფილტვის აბსცესი — სასუნთქ სისტემაში ჩირქის სტაგნაცია; სეფსისი — სისხლის მოწამვლა; გულის დაავადებები, ანემია.
ამიტომ იყავით ყურადღებით და დროულად მიმართეთ ექიმს.
გისურვებთ ჯანმრთელობას!
თემები:
ამოიცანით მოახლოებული ინფარქტი: ბრიტანელი პროფესორი ნიშნებს ასახელებს
(განახლებულია 19:35 14.01.2021)
მოახლოებული მიოკარდიუმის ინფარქტის ამოცნობა შესაძლებელია პირის ღრუსთან დაკავშირებული სიმპტომებით თბილისი, 14 იანვარი — Sputnik. კბილებზე ნადები, რომელიც წებოვან ფირს ჰგავს, შეიძლება მიოკარდიუმის ინფარქტის ერთ-ერთი ნიშანი იყოს, განუცხადა ლანკასტერის უნივერსიტეტის პროფესორმა ადამ ტეილორმა გამოცემა Express-ს.
მან განმარტა, რომ ამ ტიპის ნადები შედგება ცხიმისგან, ქოლესტერინისგან, კალციუმისგან და სისხლში შემავალი სხვა ნივთიერებებისგან, რომლებიც არტერიებში გროვდება. ეს ცხიმოვანი ნალექი, რომელიც ათეროსკლეროზის სახელითაა ცნობილი, არის გულის დაავადებებისა და გულის შეტევების მკვებავი გარემო და ასევე მათი მახასიათებელი.
გარდა ამისა, პროფესორი განმარტავს, რომ თუ ადამიანი პირში უჩვეულო მჟავე გემოს შეამჩნევს, ეს შეიძლება სიგნალიც კი იყოს.
გარდა ამისა, ღრძილების დაავადებამ ან პაროდონტიტმა შეიძლება გულის დაავადება გამოიწვიოს, რადგან პირის ღრუში არსებული „ცუდი“ ბაქტერიების გროვა შეიძლება სისხლნაკადში მოხვდეს.
„პირი სავსეა როგორც კარგი, ისე ცუდი ბაქტერიებით. ცუდი ბაქტერიები პირის ღრუდან შეიძლება სისხლში მოხვდეს და სისხლძარღვების ანთება გამოიწვიოს, რასაც შედეგად შეიძლება გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები მოჰყვეს“, — ამბობს პროფესორი.
ადამ ტეილორის აღნიშნავს, რომ გულის შეტევის სიმპტომი ასევე შეიძლება იყოს ტკივილი ყბაში, რომელიც შეიძლება კბილის ძლიერ ტკივილად მივიჩნიოთ.
მანამდე კორეელმა სწავლულებმა დადგინეს, რომ კბილების რეგულარულ გამოხეხვასა და გულის ჯანმრთელობას შორის პირდაპირი კავშირი არსებობს. მათი კვლევის თანახმად, პირის ღრუს გამუდმებული მოვლა ამცირებს მოციმციმე არითმიისა და გულის უკმარისობის განვითარების რისკს.
თემები:
ბავშვი სექსუალური ძალადობის მსხვერპლია, თუ... რამ უნდა გააფაციცოს მშობელი
(განახლებულია 22:03 14.01.2021)
ამ მასალის გაკეთება სამწუხარო რეალობამ გვიკარნახა: ბოლო პერიოდში საქართველოში ბავშვებსა და მოზარდებზე სექსუალური ძალადობის არაერთი ფაქტი მოხდა, რომელთაგან ზოგ შემთხვევაში მოძალადე თავად არასრულწლოვანის ახლობელი ან ნათესავი იყო.თემა საკმაოდ რთულია და სათუთი. ამაზე საუბარი ყველას გვიჭირს, მაგრამ, როგორც ჩანს, აუცილებელია. ამიტომაც გადავწყვიტეთ მშობლებს ამერიკელი ტრენერების რჩევები შევთავაზოთ იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ დავიცვათ ბავშვები სექსუალური ძალადობისგან.
უპირველესად იცოდეთ, რომ:
„ცუდი ბიძია“ შესაძლოა ძალიან ახლობელი, კარგად ნაცნობი ადამიანი გამოდგეს. მოძალადეები ძირითადად ის უფროსები არიან, რომლებსაც ბავშვები იცნობენ და ენდობიან, ვისთანაც კარგი დამოკიდებულების გაფუჭებისა ეშინიათ, ვისაც მათი დაშინება და დაშანტაჟება შეუძლია.
რას უნდა მიაქციოთ ყურადღება:
უფროსის მხრიდან ზედმეტი ყურადღების გამოვლენას, მაგალითად, საჩუქრებს, თავსა და ზურგზე ხელის მოფერებით გადასმას.
როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი?
- ნუ დატოვებთ მცირეწლოვან შვილს მარტო სხვასთან დიდი ხნით. თუ მაინც მოგიწიათ ეს, შეეცადეთ მოულოდნელად დაბრუნდეთ ან შორიდან გააკონტროლოთ მათი ერთად ყოფნის პერიოდი;
- ასწავლეთ მცირეწლოვან ბავშვს სხეულის ნაწილების სახელები. მაგალითად, იყო შემთხვევა, როდესაც 5 წლის გოგონამ საბავშვო ბაღში უცბად ტირილი დაიწყო და აღმზრდელს ჩუმად გაანდო, რომ „მამიკომ ისევ შეუჭამა ორცხობილა“. აღმზრდელმა ბავშვს დასამშვიდებლად სხვა ორცხობილა მისცა. მას წარმოდგენაც არ შეეძლო, რეალურად რა იგულისხმებოდა „ორცხობილის ჭამაში“;
- აუხსენით შვილს პირადი სივრცის საზღვრები. საკუთარ მაგალითზე აჩვენეთ, რას ნიშნავს მიუღებელი, დაუშვებელი შეხება. პატარები ბევრად უკეთესად აღიქვამენ ვიზუალურ მაგალითებს. ამიტომ საცურაო კოსტიუმი ან თავად ჩაიცვით, ან მას ჩააცვით და უთხარით, რომ ადგილებზე, რომლებსაც „პლავკები“ ფარავს, ხელი არავის არ უნდა მოაკიდებინოს;
- გაიცანით ყველა უფროსი, მათ შორის ბავშვებიც, ვისთანაც თქვენი შვილი მეგობრობს და ვისაც ენდობა;
- აუხსენით, რა სახის საიდუმლო უნდა დაფაროს და რა - არა;
- ჩამოაყალიბეთ შვილთან იმდენად მეგობრული ვითარება, რომ ყველაფერი გიამბოთ, არ დაგიმალოთ, თუ რაიმე უხერხულ ან გაუგებარ ვითარებაში მოხვდა;
რამ უნდა შეგაშფოთოთ ბავშვის ქცევაში:
ქცევისა და ემოციური მდგომარეობის უჩვეულო და მკვეთრმა ცვლილებამ. მაგალითად – დეპრესიამ, აუხსნელმა აგრესიამ, ღამეულმა კოშმარებმა, ცხოველებისადმი სისასტიკემ, საკუთარი თავისთვის ფიზიკური ტრავმების მიყენებამ, ცეცხლის წაკიდების მცდელობებმა, მოუსვენრობამ, ქრონიკულმა კუჭის ან თავის ტკივილებმა, სექსუალურმა ქცევებმა და ბავშვის ასაკისთვის შეუფერებელმა ლექსიკამ.
დააკვირდით, რას ხატავს ბავშვი!
იყო შემთხვევა, როდესაც სწორედ ნახატების მეშვეობით „გასცა“ 5 წლის გოგონამ საკუთარი მოძალადე აღმზრდელი – ეკლესიასთან არსებული საბავშვო ბაღის 56 წლის მასწავლებელი.
თუ ისე მოხდა, რომ, ვთქვათ, ოთახში შეხვედით და დაინახეთ, რომ თქვენი შვილი იქ რომელიღაც უფროსთან ერთადაა მარტო და ამის გამო გულის სიღრმეში უსიამო ეჭვი გაგიჩნდათ, ბავშვი კი არ გამოარიდოთ იქაურობას, არამედ მტკიცედ, მოურიდებლად და ტაქტიანად უთხარით უფროსს, რომ შვილს უფროს ადამიანებთან მარტო დარჩენის უფლებას არ აძლევთ!
ამით თქვენ სიგნალს გზავნით, რომ ყურადღებიანი მშობელი ბრძანდებით. თუ ადამიანი ნორმალურია, აუცილებლად გაგიგებთ. თუ თქვენი ეჭვი მცდარი აღმოჩნდა, მაინცდამაინც უხერხულად ნუ იგრძნობთ თავს. ჯობს შეცდეთ და მავანმა იწყინოს კიდეც თქვენი სიტყვები, ვიდრე თქვენს შვილს უბედურება შეემთხვეს და სიცოცხლის ბოლომდე მძიმედ ტრავმირებულმა იცხოვროს.
საქართველოში პედოფილების მიმართ სისხლის სამართლის პოლიტიკა მკაცრდება
აუცილებლად გაითვალისწინეთ:
ღმერთმა არ ქნას, მაგრამ თუ მსგავსი საშინელება მაინც მოხდა და ბავშვი შეეცდება გიამბოთ ყველაფერი, ეცადეთ, გააკონტროლოთ საკუთარი რეაქცია. მწვავედ რეაგირებამ შესაძლოა ბავშვი კიდევ მეტად დააფრთხოს და დააშინოს.
რაც მთავარზე უმთავრესია — ეს ისაა, რომ კარგად გაიცნოთ საკუთარი შვილი, ხშირად ესაუბროთ გულახდილად და აგრძნობინოთ, რომ ნებისმიერ შემთხვევაში მის მხარეს იქნებით.
თემები:
გერმანიაში მმართველი პარტიის ახალი თავმჯდომარე აირჩიეს
(განახლებულია 19:05 16.01.2021)
გერმანიის კანცლერმა ანგელა მერკელმა მიიღო პოლიტიკიდან წასვლის შესახებ საბოლოო გადაწყვეტილება და უახლოეს თვეებში გერმანიაში მისი შემცვლელის მოძებნა მოუწევთ
თბილისი, 16 იანვარი — Sputnik. გერმანიის ქრისტიან‑დემოკრატიული კავშირის (CDU) ახალი თავმჯდომარე 59 წლის არმინ ლაშეტი გახდა.
„არმინ ლაშეტის სასარგებლოდ მიღებულია 521 ხმა, ფრიდრიჰ მერცის - 466. ამგვარად, არმინ ლაშეტი არჩეულია, მან ხმათა აბსოლუტური უმრავლესობა მიიღო“, - განაცხადა CDU-ს წარმომადგენელმა.
ლაშეტი ჩრდილოეთი რაინ-ვესტფალიის, ერთ-ერთი ყველაზე დიდი (ბავარიის შემდეგ) და მჭიდროდ დასახლებული ფედერალური მიწის პრემიერ-მინისტრია. ყრილობაზე წინასაარჩევნო სიტყვით გამოსვლისას მან განაცხადა, რომ მხარს უჭერს კონსენსუსის პოლიტიკას, გერმანიის საზოგადოების გაერთიანებას, წარმატებულად მიიჩნევს კანცლერ ანგელა მერკელის პოლიტიკას და მზად არის ის გააგრძელოს.
დღევანდელი ონლაინ კენჭისყრის შემდეგ, CDU-ს ყრილობის დელეგატებმა, კანონის თანახმად, წერილობით უნდა დაადასტურონ თავიანთი ნება. ამ წერილობითი განცხადებების შედეგები 22 იანვარს გამოქვეყნდება.
ბუნდესტაგის არჩევნები, რომლის შედეგადაც ახალი მთავრობა ჩამოყალიბდება, 26 სექტემბერს გაიმართება. ანგელა მერკელმა უკვე განაცხადა, რომ ამ არჩევნების შემდეგ პოლიტიკას დატოვებს. გადაწყვეტილება იმის თაობაზე, თუ ვინ იქნება საარჩევნო სიის სათავეში CDU/CSU-ს კონსერვატიული ალიანსიდან და, შესაბამისად, კანცლერის კანდიდატი გახდება, მიიღება ორი პარტიის კონსულტაციების შემდეგ. (CSU - ბავარიის ქრისტიან-სოციალური კავშირი - რედ.) სავარაუდოდ, ეს უახლოეს თვეებში მოხდება.