უკვე 25 წელია, რაც საფრანგეთში, ნორმანდიაში ცხოვრობს და ძირითადი საქმიანობის გარდა აქტიურ შემოქმედებით ცხოვრებასაც ეწევა.
გარდა იმისა, რომ ქალბატონი გიული ფრანგ ბავშვებს ქართულ სიმღერებს ასწავლის, ადგილობრივ ღონისძიებებსა და სხვადასხვა კონცერტებზეც ხშირად გამოდის, მღერის ფრანგულ გუნდში "ბორბოლეტა", თამაშობს მოყვარულთა თეატრის სპექტაკლებში, ერთ-ერთ ფრანგულ კარნავალზე მის მიერ შეკერილმა ქართულმა სამოსმა გაიმარჯვა და ჯილდო გადაეცა. გარდა ამისა, ის მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში მცხოვრებ ქართველებს სიხარულს ანიჭებს – მათ ლექსებს სიმღერებად აქცევს და დღემდე ასე სიმღერა 60-ზე მეტ ლექსზე დაწერა.
- ქალბატონო გიული, დღეს საფრანგეთში იმ მცირე ქართველ ემიგრანტთა შორის ხართ, ვინც ფრანგი პუბლიკის წინაშე ქართულად მღერის, იფიქრებდით ამაზე საქართველოში?
- ალბათ ვერც ვიოცნებებდი... ისე, რაც თავი მახსოვს, დედა კარგად მღეროდა, მშობლები ადრე დაოჯახდნენ. დედამ ოჯახზე მზრუნველობა არჩია, მაგრამ მუსიკას მაინც ვერ შეელია და სახლში სულ სიმღერ-სიმღერით აკეთებდა ყველაფერს. ბავშვობიდან ყურში ჩამესმოდა მისი ნამღერი ლამაზი მელოდიები. ამბობენ, რომ გაუჩერებლად, როგორც პატარა ბავშვს შეეფერება, ჩემებურად ვყვებოდი მას და "ვჭყლოპინებდი”. მერე ბაღიდან მოყოლებული სკოლაშიც გაუჩერებლად ვმღეროდი. დღემდე მადლობელი ვარ ჩემი პედაგოგების, რადგან მეუბნებოდნენ, ნიჭიერი ხარო. მე ვიცოდი, რომ მარტო ნიჭით ვერაფერს მიაღწევ, თუ არ იშრომებ კიდეც. ამიტომ ვაღიარებ, რომ სიზარმაცის გამო ვერ მივაღწიე იმას, რისი გაკეთებაც მინდოდა. სხვათა შორის, იყო დრო, მინდოდა კარგი ქირურგი გამოვსულიყავი და ხალხი გადამერჩინა, მაგრამ საბოლოოდ მუსიკის სიყვარულმა სძლია და ასე გავხდი მუსიკის მასწავლებელი. ბედნიერი ვარ, რომ ბევრ მოსწავლეს გავუღვივე მუსიკისადმი სიყვარული, რის გამოც ბავშვებიც და მშობლებიც მემადლიერებიან.
- ამის მერე დაიწყო თქვენი ცხოვრების ფრანგული პერიოდი, მასაც მუსიკა „გასდევს ფონად“?
- დიახ, ასეა და ეს პერიოდი უკვე 25 წელია გრძელდება. აქ ვცხოვრობ, ნორმანდიის მიწაზე, ჩვენ ქალაქს ფრანგულად ჰქვია ქონ (Caen). ქართველები მას კაენს ვეძახით. თავიდანვე ძალიან დამეხმარა დედა, რომლის გარეშე ვერაფერს მივაღწევდი. ადრე მოხუცებულთა სახლებში ვატარებდი კონცერტებს მასთან ერთად და უმწეო ხალხს სიხარულს ვჩუქნიდი. ჩემმა შვილებმა აქ ჩამოსვლისთანავე მირჩიეს, ფრანგული ენა სასწრაფოდ მესწავლა. როცა ენის სასწავლებლად მოვხვდი სკოლაში, პირველივე გაკვეთილზე ყურადღება მომაქცია ფრანგულის მასწავლებელმა მარტინ ბონფუამ (Martine Bonfoiy), რომელმაც დიდი დახმარება გამიწია. გამიმართლა იმაშიც, რომ საფრანგეთის ამ ლამაზ ქალაქში კეთილი ადამიანების გარემოცვაში აღმოვჩნდი.
- როგორია თქვენი თვალით დანახული ფრანგული ცხოვრების შუქ-ჩრდილები?
- საფრანგეთი ძალიან ჰუმანური ქვეყანაა თავისი უდიდესი კულტურითა და ტრადიციებით, ისინი ყველას მოწიწებით და პატივისცემით ექცევიან. თუმცა არის მედლის მეორე მხარეც: აქ დიდი ბიუროკრატიაა და ყოველდღიურ საქმეებზე სირბილი ხშირად გიწევს. ხშირად ვეხმარები ქართველ ქალბატონებს, რომლებმაც ენა არ იციან, დავყვები მათ, ვინც ოპერაციისთვის არის ჩამოსული და ექიმებთან თარჯიმნობას ვუწევ. სხვა მხრივ კი აწყობილია ყველაფერი. გულსატკენია, რომ აქ ცხოვრების პირობები უკეთესია, ვიდრე ჩემს ქვეყანაში, მაგრამ თვალი და გული მაინც გაგირბის იქით, შენი რომ ჰქვია. აქ მაინც სტუმარი ხარ და ადრე თუ გვიან სახლში უნდა წახვიდე. ასე გადის დრო, მაგრამ თუ სიყვარულით ცხოვრობ, ლამაზად და ხალისით გაგყავს დღეები, ეს გეხმარება, რომ მონატრებას გაუძლო.
- როგორც ვიცი, თქვენ ამას ახერხებთ კიდეც და ბევრი ქართველი ემიგრანტი გაახარეთ მათი ლექსების ამღერებით...
- ფრანგები საოცარი ხალხია, უზომოდ კულტურული, თბილი და უშუალო ხალხია. თუ რამე მონდომება შეგამჩნიეს, გამხნევებენ და გახალისებენ. სწორედ მათი წახალისებით მოხდა ის, რომ შევძელი ჩემი პატარა წვლილი შემეტანა საფრანგეთში მყოფი ნიჭიერი ქართველი ქალბატონების წარმოჩენის საქმეში. დღემდე უკვე 60-ზე მეტ ლექსზე დაიწერა სიმღერა. ეს ზღვაში წვეთიც არ არის, რასაც ეს ნიჭიერი ქალბატონები აკეთებენ. თან არ დაგავიწყდეთ, საკუთარი თავის და ოჯახის გადასარჩენად რამდენს შრომობენ. ბოლოს იტალიაში მცხოვრები არაჩვეულებრივი პოეტი ქალის ფატი ბოკელავაძის ლექსი ავამღერე. ადრე თელაველი პოეტის ზინა სოლომნიშვილის ლექსზე დავწერე სიმღერა, ასევე მარი იმერის ლექსზეც, ისე, რომ არც ვიცნობდი ვინ იყო. ჩემი დაწერილი სიმღერებით ბავშვობის მეგობარი და ნიჭიერი მომღერალი თამარ ბოჭორიშვილი ხშირად გამოდის პუბლიკის წინაშე. პოეტი ბელა ალასანია სწორედ მან გამაცნო.
- თავად თუ გიწევთ ფრანგული პუბლიკის წინაშე გამოსვლა?
- ჩემი ფრანგულის ენის მასწავლებელთან ერთად ქალაქის მუსიკალურ პროგრამაში ხშირად ვიყავი ჩასმული. კონცერტებსა და ღონისძიებებზე გამოვდიოდი. ადგილობრივი მოყვარულთა ორკესტრის პირველი ვიოლინოც ვიყავი. ასევე მოყვარულთა თეატრის სპექტაკლებში ვთამაშობდი. ქალაქი Caen რაიონებადაა დაყოფილი და ჩემს რაიონს ჰქვია Chemin-Verz, სადაც კულტურის ცენტრია. ამ ცენტრში იყო მოყვარულთა თეატრი, სადაც პატარ-პატარა სპექტაკლებს დგამდნენ. ჩვენი რეჟისორი, მადმუაზელ ვალერი (Balerie) ყოველთვის კმაყოფილებას გამოთქვამდა ჩემ მიერ შესრულებული როლებით. ეს სპექტაკლები ტარდებოდა ჩვენი რაიონის თეატრში. განსაკუთრებული მონდომებით შობის დღესასწაულისთვის გვამზადებდნენ. დროდადრო პარიზიდან ჩამოდიოდნენ მსახიობთა მცირე დასები, რომლებიც სპექტაკლებს ატარებდნენ. ამ დროს რეჟისორი გვიტარებდა გამოცდას, ვინც უკეთ შეასრულებდა თავის ეპიზოდურ როლს, მას მიეცეოდა საშუალება, რომ პროფესიონალ მსახიობებთან ერთად სპექტაკლში მიეღო მონაწილეობა. შემდეგ მათთან ერთად რეპეტიციებს გავდიოდით. ასევე ვმღერი ჩემს ქალაქში არსებულ ფრანგულ გუნდში, სახელად "ბორბოლეტა“. ვუკრავდი სიმებიან ორკესტრშიც.
- ფრანგული ცხოვრებიდან რომელი წარმატების ამბავს გაიხსენებთ?
- ერთ-ერთ კარნავალზე, რომელიც 2004 წელს ჩატარდა, მეც გამოვედი. უფრო სწორედ, მაშინ ცხოვრებაში პირველად ქართული ტრადიციული კაბა შევკერე. ძალიან გამიხარდა, როცა გავიგე, რომ გავიმარჯვე, პირველი ადგილი დავიკავე და „ოქროს ნიღაბი“ გადმომეცა. სასიხარულო იყო, რომ კარნავალზე წარმოდგენილი ყველა ქვეყნის ნაციონალური ტანსაცმლიდან სწორედ ჩემ მიერ შეკერილმა ქართულმა ეროვნულმა კაბამ გაიმარჯვა.
- რომელ ქართულ სიმღერებს უმღერით ფრანგებს?
- აქ, კაენში არსებობდა მუსიკალური საზოგადოება Les Iren. იმ პერიოდში მის პრეზიდენტად ქართველი მხატვარი ირინა ჯიბლაძე დანიშნეს. იქ ყოველწლიური პროგრამა მზადდებოდა, რომელშიც სხვადასხვა კონცერტები იყო შეტანილი. ასეთ ღონისძებებში შვიდი წლის განმავლობაში ჩემს მასწავლებელთან ერთად ვიღებდი მონაწილეობას. ხშირად გამოვდიოდი ქართული სიმღერით „ციცინათელა“. ასეც მომხდარა, რომ სამი სიმღერის მაგივრად, რასაც პროგრამა ითვალისწინებდა, თორმეტი სიმღერაც კი მიმღერია. დარბაზს ძალიან მოსწონდა ქართული მელოდიები. როცა სიმღერას დავასრულებდი, ფრანგულად იძახდნენ – "ონკოღ!" – ანუ ბისს, ისევ იმღერეო, მთხოვდნენ.
- გავიგე, რომ მხატვრული კითხვის კონკურსებშიც ხშირად იღებდით მონაწილეობას, რომელი ავტორის ნაწარმოებს კითხულობდით?
- როგორც გითხარით, რაც თავი მახსოვს, სულ ვმღერი. მოგვიანებით ვწერდი ლექსებს და მათ მელოდიების ფონზე ვკითხულობდი, მაგრამ მხოლოდ ჩემთვის ვხალისობდი. ასევე გაგრძელდა საფრანგეთშიც, სადაც რომელიმე გამოსვლის წინ ჩემს ლექსებს ვთარგმნიდი ფრანგულად და ჩემივე მელოდიის თანხლებით ვკითხულობდი, ყველას მოსწონდა.
- ფრანგ ბავშვებს ქართულად სიმღერას ასწავლით?
- 18 წელია, რაც ვამეცადინებ ფრანგ და სხვადასხვა ეროვნების ბავშვებს, ვისაც სურვილი აქვს დაუკრას და იმღეროს. ამას დიდი სიყვარულით ვაკეთებ. ამ პატარებმა ქართული არც იციან. ფრანგ ბავშვებს პირველად ვასწავლი ადვილად დასამახსოვრებელ ქართულ სიმღერებს, შემდეგ კი „ჩემო ციცინათელას", „სულიკოს“, „სანთელივით დავდნების“, გოგი ცაბაძის „თბილისოს“ და სხვ. სამყაროში ბევრია ისეთი ადამიანი, ვისაც სიყვარული არ შეუძლია და მათგან განსხვავებით, ვფიქრობ, მე ვსუნთქავ სიყვარულით. ამის გამოხატულებაა ის, რასაც ვაკეთებ და ამ კუთხით გული მშვიდად მქვს.
- თუ გწყდებათ გული რამეზე?
- სამწუხაროდ, ვერ შევძელი ისეთი ცნობილი პიროვნება გავმხდარიყავი, რომ ჩემით ეამაყათ მეგობრებს, ახლობლებს და საქართველოს, მაგრამ იმას მაინც ვახერხებ, რომ აქ, უცხო ქვეყანას ქართულ სიმღერებს და ნიჭიერ ქართველებს ვაცნობ, ამაზე დიდი ბედნიერება რა უნდა იყოს. ქართველები ყველგან ვართ და ღმერთმა გვამრავლოს. სადაც ვიკრიბებით, ყველაგან პატარა საქართველოა...
