როგორ გამოვიყენოთ ზაფხულის პერიოდი როგორც ჭარბ წონასთან საბრძოლველად, ასევე ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად, „Sputnik-საქართველოსთან“ ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა საუბრობს.
- რატომ არის ზაფხულში წონაში დაკლება უფრო ადვილი?
- ყველასთვის ცნობილია, რომ ზამთარში ორგანიზმს გასათბობად დიდი რაოდენობით ცხიმი სჭირდება, ხოლო ზაფხულში ამის საჭიროება არ არის, ამ პერიოდში ჩქარდება ნივთიერებათა ცვლაც, რაც კიდევ ერთ ხელშემწყობ პირობას წარმოადგენს წონაში კლების პროცესისთვის.
- როგორი უნდა იყოს ზაფხულში კვების რაციონი?
- კვების რაციონი უნდა იყოს მდიდარი ახალი სეზონური ხილით და ბოსტნეულით. უნდა ვერიდოთ მძიმედ მოსანელებელ ცხიმიან საკვებს. სიცხის მიუხედავად უარი არ უნდა ვთქვათ წვნიანებზე, რადგან ისინი დადებით გავლენას ახდენს კუჭ-ნაწლავის გამართულ ფუნქციონირებაზე, რაც აუცილებელი წინაპირობაა წონის კლებისთვის.
სასურველია კერძები მოვამზადოთ უშუალოდ კვების წინ, რადგან მაღალი სიცხის დროს ინტოქსიკაციების (მოწამვლების) რისკი იზრდება. გარდა ამისა, უარი უნდა ვთქვათ მალფუჭებად პროდუქტებზე. სასურველია მინიმუმამდე შემცირდეს ყავის და ჩაის რაოდენობა რაციონში, რადგან ისინი ხელს უწყობენ ორგანიზმიდან სითხის გამოდევნას. ზაფხულში უპირატესობა უნდა მივანიჭოთ სუფთა წყალს და ახალ გამოწურულ წვენებს.
- რა სიხშირით უნდა ვიკვებოთ და რა რაოდენობით?
- დღის მანძილზე აუცილებელია ჯერადი და მრავალფეროვანი რაციონი. სასურველია ვიკვებოთ დღეში ოთხჯერ. საუზმეზე შეგვიძლია მივირთვათ უფრო ნოყიერად, ვიდრე დღის სხვა მონაკვეთებში. საუზმიდან დაახლოებით სამ საათში სასურველია ცალკე სრულფასოვან კვებად მივიღოთ სეზონური ხილი, დაახლოებით 300-400 გრამის ოდენობით. შუადღეს სადილზე სასურველია იყოს წვნიანი, ცილოვანი საკვები, სალათები. ხოლო ვახშამი უნდა იყოს ძალიან მსუბუქი, მაგალითად, ბოსტნეულის სალათა ან რძის ნაწარმი. ზოგადად, ყველა ადამიანზე ერთნაირი რაციონის მორგება ძალიან რთულია, რადგან ყველა ადამიანს მისთვის დამახასიათებელი ინდივიდუალური მეტაბოლიზმი აქვს. რაც შეეხება ბოლო კვების დროს, სასურველია საღამოს 6-7 საათის შემდეგ არაფერი მივირთვათ.
- მარილი და შაქარი როგორ მოქმედებს წონაში კლების პროცესზე?
- მნიშვნელოვანია ასევე რაციონიდან პრაქტიკულად ამოვიღოთ შაქარი და მარილი. მარილი ხელს უწყობს ორგანიზშმი წყლის შეკავებას და აძლიერებს მადას. რაც შეეხება შაქარს, იგი ხელს უწყობს ინსულინის გამოყოფას, რაც, თავის მხრივ, ანაბოლური (მაშენებელი) ჰორმონია და ამ შემთხვევაშიც ხდება მადის გაძლიერება.
- რანდენი კალორია უნდა მიიღოს ადამიანმა წონაში დასაკლებად?
- კონკრეტული კალორაჟის დასახელება, თუ როდის იწყება წონაში კლება, ძალიან რთულია, რადგან ეს არის ინდივიდუალური და დამოკიდებულია ორგანიზმის ნივთიერებათა ცვლაზე და იმაზე, თუ რამდენი კილოგრამი აქვს ადამიანს დასაკლები. მაგალითად, ზოგი ადამიანი 2500 კილოკალორიაზე იწყებს კლებას, ზოგი კი 1000-ზე, ამიტომ კონკრეტული კალორაჟის ყველა ადამიანზე მორგება შეუძლებელია.
- წონაში კლების პროცესში რამდენად მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს წყლის მიღებას?
- პირველ რიგში, აღვნიშნოთ, რომ ჩვენი ორგანიზმის 70% შედგება წყლისგან. წყლის შენარჩუნებულ ბალანსზეა დამოკიდებული ორგანიზმის სწორი ნივთიერებათა ცვლა.
გარდა ამისა, წყლის ნაკლებობა ორგანიზმში იწვევს მუდმივი გადაღლილობის შეგრძნებას და მრავალ სხვა სიმპტომს: გულის ფრიალი, თავის ტკივილი, არტერიული წნევის დაქვეითება, კანის სიმშრალე, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის არასწორი ფუნქციონირება და ა.შ. განსაკუთრებით კი საყურადღებოა ზაფხულის პერიოდი, რადგან ცხელ დღეებში ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს, ოფლთან ერთად ასევე იკარგება მიკრო- და მაკროელემენტები და ვიტამინები, სწორედ ამიტომ შენარჩუნებული წყლის ბალანსი და კვების ჯანსაღი რაციონი აუცილებელია, რათა თავიდან ავირიდოთ დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება) და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი).
ნატა პატარაია
